Liminaliteit

De Amsterdamse diensttak die stadswijken moet ontwerpen, heeft de laatste jaren weinig meer om handen. Ledigheid is een kans, zo dacht de chef van deze afdeling, en hij ontwikkelde de cursus "de moderne ambtenaar" voor al zijn collega's. Stedenbouwkundigen kunnen dat, want die zijn modern van zichzelf en spelden je altijd al graag wat op de mouw. 'De Nieuwe Wibaut' heet de leergang die vier weken duurt. Deze cursus voorkomt dat jonge ambtenaren uitgroeien tot plichtsgetrouwe uitvoerders van overheidsbeleid. Ik banjer af en toe langs de leslokalen en werp dan een blik naar binnen. Vandaag stond Liminaliteit op het programma, u weet wel. Op het diascherm las ik onder het toverwoord:
- tussenfase
- het oude trekt terug
- het nieuwe trekt aan
- onzekerheid en onduidelijkheid
- nodig: heldere kaders, ruimte om te ontwikkelen, betekenis 'laden' in de praktijk.

Ik vatte het allemaal niet direct maar gelukkig kwam ik op internet een tekst tegen van Zef Hemel, een belangrijk man bij de diensttak die bij gebrek aan werk nu handelt in liminaliteiten en andere derivaten.

Hoe werkt De Nieuwe Wibaut? De nieuwe praktijkleergang van de gemeente Amsterdam zoekt naar nieuwe, opener manieren van werken door de gemeente. De leergang speelt in de praktijk van alledag, gewoon op straat. Er worden door zelfsturende team van gemeenteambtenaren in vier weken tijd platforms ontwikkeld die collectieve intelligentie genereren. Er wordt vooral geluisterd en gecommuniceerd. Op locatie. Meer is het eigenlijk niet.

Bijna maakte ik me druk om niks. Terwijl het niks juist de kern is van de drukte. Je luistert wat, je praat wat, gewoon op straat en hoppakee, daar is de collectieve intelligentie.

Alles is gericht op samenwerking. Met maatschappelijke groeperingen. Om de kwestie op te lossen. En het werkt, dus zonder een grootschalige reorganisatie die alles binnen de gemeente overhoop haalt. Afgelopen semester deden tachtig ambtenaren mee, dit lopende semester werken opnieuw bijna tachtig ambtenaren aan hele concrete vraagstukken ergens in Amsterdam. Het maakt niet uit wat het is. Alles wordt opgelost. Samen.

Nog even en heel het ambtenarenapparaat van Amsterdam is opgeleid tot Commies Zwamneus Eerste Klas. Laat de oude Wibaut het maar niet horen.

Metz in gemeenteland