Gekke daders

Wie werkelijk iets wil doen aan ontsporende en ontspoorde Marokkaanse jongeren die agressief gedrag vertonen met bijbehorende overlast, doet er verstandig aan zich te verdiepen in de oorzaken. Daar is veel over bekend maar het bekt niet goed in de mond van de politicus. Ook brengt nieuws over de achtergronden de verkoopcijfers van dagbladen niet zo spectaculair omhoog als wanneer ze ach en wee en schande roepen, angst zaaien en korte klappen eisen. Toch wagen sommige kranten en omroepen af en toe een zijstap in het land van onderzoek en wetenschap. Het wordt nooit groot nieuws maar schokkend is het wel. Het Parool en De Groene Amsterdammer schreven er wel eens over en Radio 1 trok er vorige week een half uur voor uit. Het oude nieuws luidt dat schizofrenie en psychoses bij Marokkaanse jonge mannen zes tot elf keer zo vaak voorkomen als bij Hollandse of Turkse leeftijdsgenoten en ook zes tot elf keer zo vaak als bij Marokkaanse meisjes. Bovendien is het van belang om te noteren dat Marokkaanse jongens in Marokko zelf niet vaker schizofreen worden dan leeftijdsgenoten uit andere landen. Daar zit het hem dus niet in.
Wat is hier aan de hand? De vatbaarheid (zoek verder op onder andere http://www.zonmw.nl) onder Marokkaanse jongens in Nederland voor deze geestesstoornis, laat zich als volgt verklaren.
In veel gevallen, vooral in platboertige conservatieve milieus, worden jongens door hun vaders nauwelijks opgevoed maar van baby af aan louter verwend. Wanneer zo'n prinsje zijn neus stoot op school, is de val des te dieper en de stress des te groter. Deze stress wordt nog een versterkt door het feit dat een succesvol afgesloten schoolloopbaan in Marokko (het zal de Franse invloed zijn) een doel op zich is. De onweersproken winnaar-in-de-dop wordt zo een enorme loser en moet dat zien te verwerken. Hij keert zich af van zijn ouderlijk milieu maar kan maar moeilijk terecht in die andere wereld. De Hollandse cultuur is voor hem geen vluchthonk. Hij hangt ertussen, mislukt en gespannen. Onderzoekers hebben aangetoond dat de stress van dit herhaald falen en een negatief zelfbeeld, leidt tot een verstoorde dopaminehuishouding (dopamine is - let op, dokter Oudkerk! - een stofje in de hersenen). Deze verstoring in de dopaminehuishouding kan op zijn beurt weer leiden tot schizofrenie. Zeker onder invloed van onmatig blowen, legt dit de bakermat voor gestoord gedrag, met criminele en agressieve uitwassen, niet gehinderd door een afdoende verankerd geweten.
Waarom gebeurt dit bij Marokkanen wel vaker dan gemiddeld en niet bij die andere immigranten tussen-twee-culturen, de Turken dus? Sterker nog: bij jonge Turkse mannen gebeurt dit minder dan bij Hollanders. Turkse jongens raken minder snel in de stress omdat zij in een meer-generatiemilieu zijn en blijven opgenomen. Daar komt bij dat niet de afgeronde schoolloopbaan het doel is, maar de beheersing van een vak. Werken dus, liefst in een eigen zaak. De modale Turkse dropout gaat werken in het familiebedrijf, hij hoort erbij en blijft erbij. De Marokkaanse dropout gaat gefrustreerd de straat op. Kan het niet aan en hoort nergens bij. Niet bij roddelzieke familieleden, niet bij de school, niet bij de samenleving.
De wetenschapper bij Radio 1 gaf een gratis tip aan alle beleidsmakers, Willemmen Beusenkampen en politici die alleen maar in repressieve reflexen kunnen schieten bij misstanden. Opvoedingsondersteuning, zo simpel is de tip: ouders leren om hun zonen te corrigeren en klaar te maken voor de samenleving. Net zo als ze met hun dochters (proberen te) doen. En niet denken dat je met zware woorden, heropvoeding, taakstraf of gevangenisstraf een schizofreen op een ander been zet.

Metz luistert radio