Schouwtoneel (1) - mevrouw en meneer

Op 3 maart mag ik twee keer stemmen: voor de gemeenteraad van Amsterdam en voor de deelraad van Stadsdeel Oost. Nu al zit ik met de handen in het haar. Die gemeenteraad, daar kom ik wel uit, maar wat moet ik met de stadsdeelraad? Oorspronkelijk hadden stadsdeelraden redelijk wat zeggenschap, voorzien van bijbehorende democratische kop, met politieke partijen, verkiezingen en fractieleden die in de loop der jaren via de voorzitter elkaar mevrouw en meneer gingen noemen. Maar op 10 juni 2009 heeft de gemeenteraad, na lezing van het rapport Mertens, de klok weer teruggezet naar het pre-deelraadtijdperk. Alle beleidskeuzen, of het nu om veiligheid, jeugd, onderwijs, tarieven, milieu, zorg of bouwen gaat, liggen weer ouderwets op het bordje van de gemeenteraad. Deelraden rest niets dan uniforme uitvoering van stedelijk vastgesteld beleid. Nu is daar niks mis mee, integendeel, het is zelfs een eerzame taak. Geen reden dus om schamper te doen over stadsdelen. Maar die verkiezingen… waar gaan die eigenlijk nog over?

Buiten hangt al twee dagen een grijze wolk over mijn stadsdeeldeel, een mooi moment om eens in de verkiezingsprogramma’s te duiken van de zes partijen die naar mijn stem dingen. Misschien dat ik daar een aanwijzing vind óm te gaan stemmen en wie weet ook op welke partij. Kom ik er niet uit, dat stem ik maar weer eens op de partij waar ik lid van ben. Alhoewel, die krijgt al contributie van me, misschien moet ik mijn stem dus aan een ander gunnen. We zullen zien.
Als ik zo de programma’s doorblader van PvdA, GroenLinks, VVD, D66, SP en de lokale partij Méérbelangen (het CDA doet wel mee maar heeft zijn verkiezingsprogramma zo goed verstopt op internet dat ik het niet vinden kan), lees ik tussen de regels de worstelingen van commissies met tekstwijzigingen, cultuurbotsingen van fuserende stadsdelen, oude garde, grote idealen, newspeak, oude teksten en gebrek aan houvast. De stadsdeelraad mag nergens over gaan, politieke partijen etaleren van de weeromstuit een mening over alles. Europa, homosexualiteit, Schiphol, werkgelegenheid, de crisis: u roept en de deelraad draait.
Hieronder staat deel 1 van een bloemlezing uit de verkiezingsprogramma’s voor de stadsdeelraad van Amsterdam Oost, waarbij ik alvast verklap dat ik 25 keer duurzaam tegenkwam. Dat viel mee.

“We beseffen ons dat Europa zich in een economische crisis bevindt”, schrijft de afdeling Amsterdam-Oost van de PvdA en dat is een hele geruststelling. Stel je voor dat ze in de rest van de wereld ook last zouden hebben van de crisis, dan moet je je pas echt zorgen gaan maken. Ook de afdeling Amsterdam-Oost van D66 kijkt met een schuin oog naar Europa en lijft dat en passant in: “Wij onderkennen dat Europa steeds meer ons binnenland wordt.”
Waarmee de vraag zich opdringt wáár Stadsdeel Oost eigenlijk ligt. D66 weet ‘t: “Amsterdam Oost vormt in de metropool Amsterdam de verbinding tussen Amsterdam Centrum, Almere, Diemen, Ouder Amstel, Amstelveen, Amsterdam Zuid en Amsterdam Noord.” Zo is dat, en als je de passerpunt in het Muiderpoortstation prikt en een mooie grote cirkel trekt moet je niet verbaasd opkijken als Stadsdeel Oost het middelpunt van de wereld blijkt te zijn.
En zo groot! D66: “Nu de stadsdelen zijn gefuseerd en Stadsdeel Oost veel groter is geworden, moet er meer aandacht worden besteed aan de invloed van de bewoners”. Hoezo nu meer? Dient bij kleinere stadsdelen de invloed van bewoners te verminderen?
GroenLinks hanteert ook een aparte logica: “Een groter stadsdeel biedt ook kansen om bewonersparticipatie te verbeteren”. Een kleiner stadsdeel niet dus, terwijl je andersom zou verwachten. Gelukkig kun je van mening verschillen over grootte. En daarover vergaderen. D66: “De grootte van de buurt is een punt van overleg alsmede de frequentie waarin wordt vergaderd”. Daar zal deze partij vast iets anders mee bedoelen maar wat?
Plotseling schiet me de titel van het rapport Mertens te binnen: “De stad is een schouwtoneel, elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel”.
(wordt vervolgd)

Metz leest verkiezingsprogramma’s