stapelen 82

Gisteren was de meester himself op bezoek. Louis le Roy was al twee jaar niet meer in de ecokathedraal geweest, maar nu schuifelde hij, gestut door een vriend de poort van zijn levenswerk binnen. Wij stapelaars traden aan en gaven hem een hand of anderszins. Hij oogde kwetsbaar en broos en gaf her en der complimentjes. Dat waren we niet zo van hem gewend.

Ik vond het een ontroerend gezicht. De man die zijn domein betrad , dat hij voor het grootste gedeelte in zijn eentje in tientallen jaren heeft vormgegeven. De man met een onstuitbare passie voor het leven, met een hardnekkig geloof in een idee, met een driftige dadendrang en met heftige vetes met wie niet allemaal, die man glom van genoegen.

Even bekroop mij het gevoel dat hij afscheid kwam nemen. Dat gevoel werd sterker toen hij bij het afscheid dunnetjes zei: 'Voortaan kom ik vaker'.
Louis, welkom!



freek

Laatste keer

We voeren met de ms Dikkop (13 pk) voor de laatste keer deze zomer het havengat uit. Het was rustig weer en het licht was gedempt zonnig. Veel waterdamp in de lucht en soms wat hoge sluierbewolking. Bijke was alert op elke eend en waterkip en wierp soms de kop snuivend in de nek, zoveel geuren waren er te ruiken. Bij het Sneekermeer gingen we haar uitlaten op het 'eiland' tussen Siebesloot en Joustervaartje. In het ruige natte land waren een aantal ooievaars aan het fourageren. Twee stegen op en zweefden in cirkels op de thermiek steeds hoger in de kalme herfstlucht. Ze maakten een gracieuze langzame wals boven onze hoofden. Wij keken een tijdje ademloos totdat Bijke ons ongeduldig blaffend terug op aarde bracht.


freek

Reetje

In het verleden gaf ik les aan schooldirecteuren in de regio Amsterdam. Dat was een bont gezelschap. De directeur van een school in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam mengde zich vlot met de Montessori directeur uit 't Gooi. Het was een plaats waar stad en ommeland elkaar ontmoetten. Het leidde ook tot verbazing en soms verbijstering. Zo klaagde een directeur uit de Indische buurt in A'dam eens over het roddelcircuit voor zijn school. 'Ik kan p.r. bedrijven wat ik wil' sprak de man wanhopig, ' maar alles valt en staat met de moeders achter het hek'. Zij waren het, volgens onze directeur die, wachtend op hun kroost, elk gerucht tot waarheid verhieven en de school ophemelden of neersabelden, maar meestal het laatste.

De Gooise directeur keek de spreker begripvol aan, maar deelde mee dat zij zelf daar nauwelijks last van had. 'Ik kwam eens aan bij school en hoorde een moeder bij het hek tegen een andere moeder zeggen: 'heb jij ook zo'n last van reetjes in de tuin'.

Hemelsbreed een afstand van vijftien kilometer tussen deze twee scholen, maar wel twee werelden.

freek

De schepen

Toen ik kind was liep ik eind september met de alle andere dorpskinderen naar de Griene Dyk om te kijken of ze al kwamen. En als ze dan kwamen liepen we schreeuwend terug naar het dorp: 'de skippen komme, de skippen komme... .' Moeizaam voortbewogen door een opduwertje tegen de kont, liepen de tjalken binnen en meerden af bij De Syl. Op platte karren werden de planken, de klampen, de fraai beschilderde schotten, de bakjes, de houten paarden, het orgel, naar ons dorp vervoerd en alle kinderen duwden mee. In de Midstraat werd deze elementen binnen een dag getransformeerd tot een draaimolen, een zweef, een luchtschommel of een rups.
De kermis kon beginnen.

Gisteren voer ik met Bijke op de voorplecht van de ms Dikkop (13 pk) het dorp binnen en meerde af bij De Syl. De paardenmarkt liep door tot aan de kade en ik rook die delicate geur van paardenlijven en mest.
De kermis was verderop, zo te horen aan de discodreunen en het gieren van sirenes.
Ik heb even met Bijke over de kermis gelopen en ben toen weer vertrokken, het water op. Het leek wel eeuwen geleden, dat ik als jongetje verwachtingsvol de kermistjalken zag komen., maar het is maar ruim een halve eeuw terug in de tijd.

freek

Heen en weer

Ik las in de NRC over de kunst van politiek bedrijven. Wie alleen maar doortettert wat het volk wil, is een populist; wie alleen maar zegt wat in het belang van het land is, is een regent. Zo is het maar net, dacht ik. De ware politieke kunst is om de gevoelens en noden van de bevolking over te brengen, maar ook om aan de bevolking lange termijn doelen toe te lichten of een bredere context van hun dagelijkse zorgen te schetsen. Een goede politicus is vertegenwoordiger en leermeester.
Toen ik dat allemaal las, was ik opgelucht en werd ik mistroostig tegelijkertijd.

freek

Stapelen 81

fundamenten op 12 augustus 2009

toren vanaf eerste plateau, 22 september 2009

toren vanaf heuvel, 22 september 2009 (klik aan voor vergroting)

We zijn weer compleet: Johan is uit Lesbos ingevlogen, alwaar hij de doop van zijn kleinzoon heeft bijgewoond. 'Barbaren', volgens Johan, die Grieks-Orthodoxe clerus. Ze bestonden het om zijn kleinzoon drie keer volledig onder te dompelen. Als Johan die zaak niet had moeten filmen, had hij die patjakker van een priester even te grazen genomen. Troost voor Johan is dat de tweede doopnaam van die kleine Johan is. Daar moest hij toch even een traantje om wegpinken.

Verder business as usual. Onze toren vordert. We hebben er een mooi randje in gestapeld, zodat het straks gaat lijken of het bovenste stuk zweeft.

Laat Rem Koolhaas maar komen!

freek

Pijn

Je kan geen interview meer horen of lezen of de geïnterviewde eindigt een persoonlijk verhaal met:'En dat deed pijn...'. In mijn jonge jaren deed mijn opengeschaafde knie pijn; deed het lijf van mijn vader pijn toen hij van de steiger viel en had mijn moeder pijn toen ze bij het schaatsen op de Loosdrechtse Plassen midscheeps werd geramd door een laagzittende gek op noren. Andere pijn kenden we niet, maar heden ten dage staat pijn voor zielepijn. Er overkomt je iets en dat doet, oh gottegot, pijn, zonder open wonden of gecompliceerde breuken. Het woord 'overkomt' in de voorgaande zin is belangrijk. Zonder verzet lever je je over aan de pijn die je overkomt. Vroeger was de uitdrukking ' met pijn en moeite'. Niet de passieve houding van ' en dat doet pijn' staat hier centraal, maar het proces van een actieve handeling van jou, die 'met pijn en moeite' slaagde.
Was je verkering uit dan had je hartzeer en dat was precies wat het was.
Heden ten dag leidt elk scheet of knikker tot 'pijn'.
Slappe hap!


freek

Reclame

Op weg naar het stadion van mijn clupje (het enige stadion in Nederland waarin de gehele plaatselijke bevolking een stoeltje kan vinden) kom ik politieauto's, politiebusjes en politiepantserauto's tegen, want het grootstedelijk tuig uit Enschede komt op bezoek. ME'ers wachten opeengepropt in hun overvalwagens op het sein 'M.E. voorwaarts', stillen spreken besmuikt in clipmicrofoons en verbindingsmensen zitten achter hun computer en houden contact met iedereen. De supporters uit Enschede hebben immers gedreigd en dat wordt hier serieus genomen. Uiteindelijk blijkt dat de Enschede hooligans als ludiek protest tegen iets, een bus met kinderen van twaalf, dertien jaar hebben gestuurd, die enthousiast in hun 'uitvak' met vlaggen staan te zwaaien. Onze blauwe Armada heeft dus niks te doen. Ze zitten lekker onderuit in hun busje, portier open, zonnetje naar binnen. 'Waakzaam en Dienstbaar' staat op één van die busjes.
Maar nu even niet!

freek

Agressie in de bus

In de bus van Apeldoorn naar Heerde koos ik een zijwaartse soloplaats, links in het midden. Vroeger zat je altijd in een tweezitsbank achter elkaar maar de hedendaagse bus kent een keur aan zitplaatsen. Solo, dwars, voor twee en drie, naast elkaar, tegenover elkaar, verhoogd, verlaagd, ja, je hebt als reiziger niets te klagen. Achter in de bus zaten enkele Veluwse jongeren op de brede, verhoogde banken. Ze hadden petjes op, snoertjes kwamen uit hun oren en hun benen staken diverse kanten op. Hun smalle kontjes gebruikten ze niet als zitvlees; daarvoor hadden ze een onderrug. Eén van de jongens opende een zijraampje.
"Doe dat raam dicht!", krijste iemand door de bus. "Je hebt met je poten van dat raam af te blijven".
Verschrikt keek ik om me heen. Het was een oudere vrouw recht tegenover me. Ze keek de jongens venijnig aan.
"Je doet niet zomaar een raam open. Je moet je poten thuis houden!"
De jongens verschoven wat op hun bank en één zei zachtjes: "Ik hoef naar jou niet te luisteren".
De chauffeur zette de bus aan de kant en de boze dame stapte naar voren. "Chauffeur, doe er wat aan want dit kan toch niet!".
- "Daarom zet ik de bus ook even stil mevrouw. Want dat kan inderdaad toch niet, zoals u die jongens aanspreekt. U kunt toch ook gewoon vragen of dat raam weer dicht kan?"
De chauffeur ging er bij staan en verzocht de vrouw weer plaats te nemen. Nu was mevrouw pas echt boos. Ze wilde onmiddellijk de bus uit, met zo'n behandeling nam ze geen genoegen. De chauffeur opende de deur en blazend stapte ze uit.
In plaats van de rit te vervolgen legde de chauffeur contact met de centrale van zijn busmaatschappij. "Sorry mensen, dit kan even duren", riep hij tegen de aangenaam verbaasde passagiers. "Die mevrouw gaat nu een klacht indienen en daar kan ik veel last van krijgen". En inderdaad, hij was tien minuten in de weer om de centrale uit te leggen er geen sprake was van een jeugdbende die ouderen lastig viel in de bus. Ik vrees dat het hem niet gelukt is. Met een kwartier vertraging reden we Heerde binnen.

Metz in de bus

Boef

Wilders had weer iets gevonden: de kopvoddentax. Duizend euro's voor het dragen van een hoofddoek. De terminologie is hufterig en de intentie vals. Men zou nog, met enige moeite, waardering kunnen opbrengen voor de vulgaire woordvondst van Wilders: kopvod. Maar het neo nazistische Stormfront ( White Pride, World Wide) gebruikt dit woord al jaren. Vaak met het bijwoord vieze er voor.
Door het woord te jatten is Wilders de openbare frontrunner van dit obscure clubje geworden. Een kale kop hoort daar trouwens bij!

stapelen 80

We zijn weer begonnen met stapelen en wel met meer mensen. Een vrouw en twee mannen hebben zich aangesloten bij ons stapelgilde en ze maken het grapje dat we allemaal hebben gemaakt toen we begonnen: ' Mijn man/vrouw zegt dat ik stapelgek ben'.
We bouwen een grote toren van stoeptegels, gebakken straatklinkers, betonstenen en trottoirbanden en hebben allemaal (Berend, Rob 'nieuw' en ik) het gevoel, dat dit ons masterpiece gaat worden. We behandelen ons materiaal bijna liefdevol en leggen elke steen met een zekere tederheid op z'n plaats. Onze toren reikt nog maar vier meter boven het maaiveld, maar maar het wordt sky high.

freek

Tijdlek

Sinds ik weer in de streek woon die ik veertig jaar geleden heb verlaten, kom ik in de plaatselijke krant doodsberichten tegen van mannen die ik als jongetje heb gekend en tegen op heb gekeken. Toen waren dat jonge mannen die de plaatselijke middenstand bevolkten, of iets waren bij de voetbalclup, de gymnastiekvereniging, het Nut, of de vele commissies van de openbare school.
Zo is onlangs Bertus IJ. overleden. Hij was de garagehouder die mijn vader achtereenvolgens een Fordson, een Ford Anglia, een Ford Cortina en een Ford Taunus verkocht.

De Fordson was een gesloten bestelauto en mijn vader kreeg van Bertus een autobank van de sloop cadeau, die op zondagmiddag in de langte in de achterbak werd geplaatst, zodat wij kinderen meekonden op een familietripje. De Ford Anglia stond hoog de poten als een oude T-Ford en in een frivole bui had mijn vader een hemelsblauwe kleur uitgezocht. De Ford Cortina, was een ruime goedkope bak en rook naar kunststof en de Ford Taunus was chique met die wereldbol boven de grille en de geur van leer.

Deze herinneringen zaten diep weggestopt in de krochten van mijn brein, maar door de dood van Bertus kwamen ze weer tot leven.

freek

Anita

Als consument krijg je tegenwoordig van de bedrijven waar je stroom, gas of kabel van betrekt een soort van glossy magazine in de bus met aanbiedingen verpakt tussen interviews of artikelen over een mooi stukje Nederland.
Zo kreeg ik van Ziggo het blad 'Zie' op de mat, met daarin o.a. een interview met Anita Witzier. Daarin stond de volgende ontboezeming van Anita: 'Ik ben geen fan van het Telegraaf-toontje, elke scheet opblazen tot een olifant'.
De donderslag en mug was Anita kwijtgeraakt.

freek

Afscheid

Jan lag in de kamer beneden. Daar was hij gekomen met een hijskraan die hem door het bovenraam naar beneden had getakeld. Jan lag in een gesloten kist maar zijn geest zweefde door de kamer. Wij kwamen afscheid van hem nemen: collega's van het eerste uur. Kleinkinderen liepen af en aan. Jan had er een heleboel van: kleinkinderen bedoel ik en die kleinkinderen hadden een kleurige handafdruk in verf op zijn kist achtergelaten. Dat was een vrolijk gezicht.
Wij omhelsden zijn vrouw en klopten op zijn kist.
Dag Jan, dag makker!

freek

Debat

Eergisteren heb ik via internet de debatten in de Tweede Kamer gevolgd over de kosten van zieke, criminele, werkloze Turken, Marokkanen, Somaliërs., want daar ging het natuurlijk om bij Fritsma, een Fries die met een stijve rug het lesje van Wilders opdreunde.

De Kamer maakte er een potje van. Pechtold putte zich uit in intellectuele grapjes. Halsema en Kant speelden verbazing en verwondering, de minister hakkelde zich door het debat heen, maar de sterspeler was ongetwijfeld Rita Verdonk. Ze stond majestueus achter de interruptie microfoon. Ze liet haar stem fluisteren en aanzwellen. Soms hield ze een eindlettergreep extra lang, bijna zingend aan, terwijl ze met het bovenlijf wiegde en weidse armgebaren maakte.

Opeens zag ik het: daar stond Bianca Castafiore uit de Kuifje stripboeken.


freek

Buurvrouw

Tot voor twee jaar geleden, had ik een vrolijke achterbuurvrouw. Buurvrouw ging op hoogtijdagen in ons dorp, geschminkt als clown, de kinderen vermaken en verder pedicuurde zij oude mensen. Haar jongste dochtertje heb ik wel's als Sinterklaas lovend toegesproken omdat zij als zesjarige op een éénwieler naar ons dorpsschooltje fietste. Haar oudste dochter woonde bij haar vader. Buurvrouw haar hond Ollie was Griekse import, was altijd 'on the run' en cirkelde laagvliegend om mijn hond heen als we hem tegenkwamen. Toen ging buurvrouw verhuizen, want ons dorp was te klein voor haar en vrouw en ik hebben haar geluk gewenst.

Afgelopen weekend las ik een sober en indringend interview met haar in De Volkskrant. Ze maakte zich zorgen over haar oudste dochter. Ze vertelde over haar angst om haar te verliezen en haar onmacht om daar iets aan te doen. Zelf was ze op haar eenentwintigste met een circus meegegaan, dus ze kon zich de drive van haar dochter wel voorstellen, maar dertien jaar is toch heel wat anders, zei buurvrouw. Er was geen foto van haar bij het interview, dat wilde ze niet.

Ik was onder de indruk van haar krachtige en integere poging om het tij te keren.

freek

mouwen

Een woordvoerder van Greenpeace was onlangs in de uitzending. Dit n.a.v. van de commotie rond een uitspraak van hun oppehoofd, dat de bewering van Greenpeace dat de poolkappen in 2030 verdwenen zijn, een leugentje om bestwil was geweest. De woordvoerder was opgeroepen om deze uitspraak weer 'down te playen' en sprak dat deze boodschap anders was bedoeld, en dat er een groot élan bij Greenpeace was om 'de handen weer uit de mouwen te stropen. '
Wat?
Inderdaad!
Doneer dus uw gaven voor het stropen van handen.

freek

Jan

We waren met z'n vijven, midden jaren zestig, jonge leerkrachten in Amsterdam op een school voor 'moeilijke' kinderen. We waren jong, hadden wat aan elkaar en deelden plezier en wanhoop.
Daarna verloren we elkaar uit het oog.

We waren me z'n vijven die Indian Summer dag in de volgende eeuw en ruim dertig jaar later.
Collega's van het eerste uur. Ze blijven jong, je zou zo opnieuw weer met elkaar kunnen beginnen.

We waren met z'n vijven de daaropvolgende jaren, want we gingen eens per jaar met elkaar kamperen op het boerenerf van één van ons. We vonden het goed om elkaar te zien en vielen terug in de humor van onze begintijd.

We zijn met z'n vieren, want eergisteren is Jan doodgegaan. Zijn hart hield er mee op. Jan was onze laconieke, vrolijke, betrokken, doenerige ritselaar. Hij laat ons achter.
In verdriet. Het wordt nooit meer zoals het was.

freek

De zomer

Zelden zo'n zomer meegemaakt: zon, regen en droogte in de juiste hoeveelheid om het tuingroen te laten exploderen. Er viel niet tegen te snoeien, wieden, trekken en scheuren. Mijn appelboompjes buigen hun dunne takken diep voor de rijke oogst, die zwaar hangt. Mijn druivenstronk vuurde scheuten omhoog die nu zuchten onder trossen blauwpaarse druiven. De rode vruchten van de lariksboom fonkelen in de lage ochtendzon en als het regent druipt de tuin en hangen de oude stengels scheef, alsof ze verlangen naar de grond De tuin begint al te geuren, zwaar te geuren naar rotting en verturving.

Lekker!

Boris, chapeau!

Op de televisie verscheen een minister van landbouw met een starende blik en woordvindingsproblemen. Er was dus duidelijk iets mis met haar, maar de kamervoorzitter mevrouw Gertie Verbeet had niks door en ratelde gezellig verder. Maar Boris van de Ham van D'66 zag het wel en vroeg een schorsing aan. Na die schorsing kwam Verbeet weer in beeld en meldde 'dat het allemaal best mee viel'. Toch gaat mijn prijs voor het beste visuele beeld naar Boris van de Ham, die met een ongerust gezicht de Kamervoorzitter vraagt om een schorsing.

Zeilmeisje

Waarom interesseert het mij niet of het zeilmeisje in haar guppy zeilen mag?
Omdat het een particuliere kwestie is. Er zitten geen duizenden zeilmeisjes achter hun fokkeschootjes te wachten tot ze de wereldzee op mogen; er is dus geen maatschappelijk belang.
Waarom berichten dan alle serieus geachte media uitgebreid en dagenlang over het zeilmeisje?
Omdat het een kwestie is die de scheidslijn tussen ouderlijke macht en overheidsmacht over kinderen in beeld brengt. Zeggen ze. Maar dat is onzin. Die scheidslijn ligt bij particuliere kwesties immers telkens anders. Alleen bij veel voorkomende, en daarmee dus maatschappelijke (en voor de media relevante) kwesties, kan een enigszins universeel toepasbare scheidslijn worden getrokken. Hier is maar één reden voor alle aandacht: omdat het lekker is.
Sensatie.
Vroeger hadden we daar aparte media voor.

Metz houdt niet van zeilen

Vakantieleed.

Ons prachtblad (sinds 1752) berichtte onlangs op de voorpagina en de eerste pagina van het tweede katern over een mislukte vakantie in Tsjechië van een negentienjarig stel, hier uit de buurt. Door omstandigheden kwamen ze in aanraking met de medische stand in dit land, van huisarts tot ziekenhuis en waren daarover slecht te spreken. Samengevat: men was daar stom en onnozel en had geen gevoel voor patiënten in dit bijna Derde Wereldland.

Quote uit het artikel:'Joh, ik heb me daar een partij in het Fries lopen schelden... .'

Door welke ziekte of welk ongeval kwam dit mekkerende paar in aaraking met de witjassen aldaar? Welnu, mevrouw had een buikpijn, die steeds erger werd, totdat er een baby uit haar kwam. Dat was een verrassing voor de jonge ouders, want die dachten dat de moedere dikker was geworden, omdat ze een tijd geleden gestopt was met roken.

En dat is echt stom en onnozel en met weinig gevoel voor het lijf.


freek

Ben er ook weer

Na een lange pauze, nog langer dan die van Freek, meld ook ik me weer aan. Alleen zal het aantal stukjes van mijn hand per week wat minder worden. Na drie jaar bijna dagelijks te hebben gepost stap ik over op een weekritme. Elke dag je ergernissen noteren over taalverkrachting, welzijnsvermarkting en andere holle frasen in de glimmerwereld van journalistiek en politiek, is op den duur niet goed voor het karakter. Daar verzuur je maar van, terwijl ik zo graag verzoet.
Bovendien, het helpt allemaal niet. Zo reed ik gisteren op de A1 langs een restaurant dat klanten lokt met de tekst "Betaalbare menukaarten". En vanmorgen nog zei de burgemeester van de Bommelerwaard op Radio 1 dat zij, in geval van crisis, "met bewind van zaken zal handelen". Ik bedoel maar: waar doe je het allemaal voor?
Voor de lol. En daarom wat minder.

Metz mindert

Eenden

Ons prachtblad (sinds 1752) bericht over een wonderlijke toestand in het dorp Parrega. Daar worden 's morgens vroeg op de meest wonderlijke plaatsen eendjes gevonden. De beestjes, van gebakken aardewerk, worden 's nachts her en der in het dorp geplaats. Ons prachtblad doet bij dit bericht een foto van de eendjes, die geel van kleur zijn en een Donald Ducksnavel hebben.

Raar, maar ik nog raarder is de mededeling in het artikel dat Margriet v.d. S. dacht dat de kat de eendjes had gegrepen, maar toen ze de kadavertjes in de vuiinisbak gooide, hoorde ze een rammelend geluid. Toen begreep Margriet dat de eendenlijkjes nep waren, maar hoe ver is de mens van de natuur afgeraakt om pas na een gooi in de vuilnisbak te ontdekken, dat de eenden niet 'echt' zijn, maar rammelen.

freek

Ongelukje

Een jonge hond ligt overal en nergens in huis en dat heb ik geweten. Toen ik met soepele tred de woonkamer betrad, een kop kofiie in de hand, kwam ik Bijke tegen. Ik had haar niet gezien en ik stapte op haar en hoorde een ijselijk hondengejank. In een reflex deed ik een pas zijwaarts, waarop opnieuw een gejank van pijn klonk en ik voorover viel, van schrik en in een poging om Bijke te ontzien. Ik schrijf dit chronologisch in enkele seconden op, maar de werkelijk deed zich voor in een 'spit second'. De gevolgen van mijn ontwijk-excercitie waren als volgt: met een daverende klap sloeg mijn hoofd dwars door de glazen salontafel en lag ik kreunend op de grond, vrouw in verbijstering toekijkend. Na verzorging en bewassing bleek de schade mee te vallen: een blauwe plek als een wijnvlek op het voorhoofd, op één van mijn armen de blauwe afdruk van de rand van de tafel en, wonderlijk, een opgezette en blauwe voetwreef.
En dan nog de psychologische schade aan Bijke, die de rest van de avond met de staart tussen de benen heeft gelopen.

freek